การคิดต้นทุนตลอดอายุการใช้งาน

     แนวทางการประเมินต้นทุนของการเป็นเจ้าของและใช้สินทรัพย์ตามแนวทางนี้ เป็นที่ยอมรับกันแล้วว่าเป็นวิธีที่ดีในการระบุต้นทุนที่แท้จริงของรถยนต์ การคิดต้นทุนแบบนี้จะมีประโยนช์มากเป็นพิเศษเมื่อใช้ในการเปรียบเทียบราคาที่หลายๆ บริษัทเสนอมาให้ ในหัวข้อส่วนนี้ เราจะพิจารณาการคิดต้นทุนตลอดอายุการใช้งานในบริบทของการจัดหารถยนต์เชิงพาณิชย์และการใช้งาน

     แนวคิดนี้คือการรวมทุกองค์ประกอบที่เป็นต้นทุนจากทุกๆส่วนที่มีความเกี่ยวข้องกับรถยนต์ ในตลอดช่วงอายุการใช้งานของรถยนต์ทั้งหมด หรือเฉพาะส่วนที่องค์กรหนึ่งๆ เป็นเจ้าของมาวิเคราะห์ องค์ประกอบต้นทุนเหล่านั้นมีดังนี้

     ราคาซื้อรถยนต์ + ต้นทุนปฎิบัติการทั้งหมดของรถยนต์นั้นตลอดอายุการใช้งานของมัน (ค่าบำรุงรักษา ค่ายางยนต์ และน้ำมันเชื้อเพลิง)

     ปัญหาหนึ่งที่เห็นได้ชัดคือ มียอดตัวเลขบางยอดที่เรายังไม่รู้จนกว่ารถยนต์นั้นถูกขายไปแล้วกรณีนี้จะเกิดขึ้นเมื่อบริษัทได้รถยนต์มาโดยการซื้อขาด แล้วจัดการใช้เองตลอดช่วงอายุการใช้งานจนกำจัดรถยนต์นั้น ถ้าบริษัทเดียวกันนั้นเปลี่ยนรถยนต์ทุกๆ 5 ปี การคิดต้นทุนตลอดอายุการใช้งานจะช่วยให้บริษัทมีวิธีการคำนวณที่มีประโยนช์ไม่เพียงแค่สมรรถนะของรถบรรทุกแต่ละประเภทแต่ยังามารถคำนวณสมรรถนะของเครื่องยนต์แต่ละแบบและชุดขับเคลื่อนด้วย ข้อมูลเหล่านี้จะมีค่ามากเมื่อถึงเวลาต้องตัดสินใจเกี่ยวกับการเปลี่ยนทดแทนรถยนต์ เมื่อมีข้อมูลต่างๆ เช่น การสิ้นเปลืองน้ำมันเชื้อเพลิงและต้นทุนต่อระยะทาง ต้นทุกของการซ่อมแซมและบำรุงรักษา และมูลค่ายานรถยนต์ประเภทนี้ในตลาดลดมือสองแล้วผู้จัดการแผนกขนส่งก็สามารถตัดสินใจได้อย่างรอบคอบว่ารถบรรทุกแบบไหนเหมาะกับการปฏิบัติการมากที่สุด
     ก่อนที่จะนำวิธีการคิดต้นทุนตลอดอายุการใช้งานมาใช้ได้ การตัดสินใจเกี่ยวกับการเลือกซื้อรถบรรทุกมักจะขึ้นอยู่กับราคาซื้อของรถยนต์นั้นเป็นส่วนใหญ่ เมื่อพิจารณาต้นทุนที่เกิดขึ้นตลอดอายุการใช้งาน การยอมจ่ายค่ารถยนต์ที่แพงกว่าในตอนแรกอาจดีกว่า ในกรณีที่ความคุ้มทุนดำเนินงานช่วยให้เราประหยัดได้มากกว่าการประหยัดซื้อรถยนต์
     ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา บริษัทผู้ผลิตกำลังเริ่มเสนอบริการตลอดอายุใช้งานให้กับบริษัทผู้ใช้งานรถยนต์เชิงพาณิชย์ บริการนี้จะรวมถึงราคาซื้อต้นทุนการบำรุงรักษาตลอกระยะทางหนึ่งๆ และรับประกันราคาซื้อดังนั้น กลุ่มผู้มีโอกาสจะเป็นผู้ซื้อจึงสามารถทำการเปรียบเทียบข้อเสนอของผู้ผลิตแต่ละรายตลอดช่วงอายุใช้งานได้ก่อนที่จะตัดสินใจ แต่แน่นอนว่าข้อมูลนั้นไม่ได้รวมถึงสมรรถนะการสิ้นเปลืองน้ำมันเชื้อเพลิงด้วย
     จากตารางจะแสดงตัวอย่างของการใช้งานจริง รถยนต์ที่ซื้อในตัวอย่างเป็นรถลาก 6x2 ล้อซึ้งจะใช้งาน 24 ชั่วโมงที่ระดับน้ำหนักรวมของรถยนต์สูงที่สุดการใช้งานของรถยนต์จะเท่ากับ 5 ปี ที่ 150,000 กิโลเมตรต่อปีผู้ผลิตได้เสนอเงื่อนไขเกี่ยวกับค่าเสื่อมไว้ 2 แบบ คือ เสนอในรูปแบบของเงินคงที่ ซึ้งทำให้ไม่ได้รับผลกระทบจากเงินเฟ้อ หรือทบทวนหลายครั้งต่อปี เพื่อที่จะได้งบประมาณที่ถูกต้องจากการทบทวนประจำปี สมมุติให้มีอัตราเงินเฟ้อเพิ่มขึ้นประมาณร้อยละ 2 ต่อปี

อายุการใช้งานรถยนต์ 5 ปี

ปีที่	มูลค่า (บาท)
	ราคาซื้อ ของรถยนต์	ค่าเสื่อม แบบคงที่	ค่าเสื่อมแบบปรับตามอัตราเงินเฟ้อ 2%	ค่าเสื่อม รายปี 20%	ทางเลือกที่เป็นผลลัพธ์ค่าเสื่อมแบบคงที่	ทางเลือกที่เป็น ค่าเสื่อมแบบปรับตามอัตราเงินเฟ้อ
0	2,400,000	0	0	0.00	2,400,000	2,400,000
1		384,000	384,000	0.84	322,560	322,560
2		384,000	391,680	0.68	261,120	266,342
3		384,000	399,514	0.52	199,680	207,747
4		384,000	407,504	0.36	138,240	146,701
5		384,000	415,654	0.20	76,800	83,131
					3,398,400	3,426,482
หักมูลค่าซาก	480,000			0.20	96,000	96,000
NPV					3,302,400	3,330,482

    จากค่า NPV ที่พบได้ว่า ทางเลือกที่เป็นค่าเสื่อมแบบปรับตามอัตราเงินเฟ้อ ดีกว่าทางเลือกที่เป็นผลลัพธ์ค่าเสื่อมคงที่ดี แต่ในทางปฏิบัตินิยมใช้ทางเลือกที่เป็นผลลัพธ์ค่าเสื่อมคงที่ดีเพื่อปัดภาระให้ผู้ขายแทน เมื่อมีการคำนวณค่าส่วนลดของกระแสเงินสด เปรียบเทียบกัน 5 หรือ 6 แบบ การเปรียบเทียบแบบนี้ก็จะเป็นวิธีที่ช่วยให้ตัดสอนได้ว่าข้อเสนอไหนเป็นข้อเสนอที่ดีที่สุด

ชื่อหนังสือ

คู่มือลดต้นทุนน้ำมันเชื้อเพลิงขนส่งและโลจิสติกส์ (Logistics and Transport Fuel Cost Reduction Handbook)

ชื่อผู้แต่ง
ดร. คำนาย อภิปรัชญาสกุล

ปีที่พิมพ์

พ.ศ.2553

อ้างอิง

คำนาย อภิปรัชญาสกุล , การจัดการขนส่ง , กรุงเทพฯ : ซีวาย ซิซเท็ม ฟริ้นติ้ง ,2550

คำนาย อภิปรัชญาสกุล , การจัดการโลจิสติกส์แบบมีประสิทธิผล , กรุงเทพ : ซีวาย ซิซเท็ม ฟริ้นติ้ง ,2550

คำนาย อภิปรัชญาสกุล , หัวหน้าควบคุมงานขนส่งสมัยใหม่ , กรุงเทพ : ซีวาย ซิซเท็ม ฟริ้นติ้ง ,2552